«جوش دور» و نوحه‌های معروف آن در ابرکوه +فیلم
تاریخ انتشار: ۳۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۸۸۵۸۱
به گزارش خبرنگار فارس از ابرکوه، در سال ۱۳۹۴ چهار نوع از سبک‌های عزاداری مردم ابرکوه در ماه محرم از جمله زنجیرزنی جفتی، شدَه گردانی، جوش دور و آهنگ حماسی و بومی (صدای طبل، شیپور و سنج) عزاداری این شهر در فهرست آثار ملی ناملموس کشور به ثبت رسید
در رابطه با سنت معروف جوش دور به سراغ پژوهشگری رفتیم که در این زمینه تحقیقات بسیار کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: نوحه را چند نفر می‌خواندند و بقیه همراه با ضرب‌آهنگ نوحه به حرکت دوار خود ادامه می‌دادند تا این که چاووشی خوان، ابیاتی را می‌خواند که در این فاصله جوش زنان استراحت کوتاهی کرده و برای ورود به نوحه بعدی آماده می‌شدند.
این پژوهشگر ابرکوهی گفت: امروزه در نوع دیگری از جوش دور، عزاداران در دو ردیف موازی یک دست را روی شانه نفر کناری خود گذاشته و با حرکتی منظم یک پا را جلو گذاشته و خم کرده و با دست دیگر یک ضربه به زانو و در حرکت برگشت یک ضربه به سینه می‌زنند.
نوحه «عَمِّ کِبارم عباس، ای شهریارم عباس» که بیشتر به وصف حال حضرت زینب (س) پرداخته است، بدین شرح است:
ای شهریارم عباس، ای تاج دارم عباس / بنگر سوی سکینه، عم کِبارم عباس
رفتی که آوری آب، از بهر طفل بی‌تاب / مُردم، مرا تو دریاب، عم کِبارم عباس
از آه تشنه‌کامی، از آتش نهانی / آتش زده سکینه قلب عمویش عباس، قلب عمویش عباس
طفلان همه نشسته، بیرون ز خیمه خسته / شاید که آورد آب، شیر دلاور عباس، شیر دلاور عباس
در قتلگه چو افتاد، راه شترسواران / پر خاک و خون بدیدند، اجساد تاجداران
با ساربان بگویید، احوال اشک چشمم / تا بر شتر نبندد، محمل به روز باران
بر اشتر برهنه، داده است جای بیمار / ما بار ناقه بستیم، دل مانده پیش یاران
با کودکان معصوم، بیمار و بی پرستار / کارم به مشکل افتاد، ای خیل هم‌قطاران
ما را کِشد ز کویت، دشمن به کوه و کهسار / رفتیم و مانده بر دل، حسرت به روزگاران
زینب به ناله گفتا، با میر ناقه داران / بگذار تا بیفتد، چشمم بر این نگاران
هر کو شراب فرقت، روزی چشیده باشد / داند که سخت باشد، قطع امید یاران
در قتلگاه زینب، در موسم سواری / می‌گفت و اشک و می‌ریخت، چون ابر در بهاران
ای ساربان خدا را، رو ناقه را نگهدار / تا آنکه من ببینم، آن پیکر نگاران
آیید و تا بگرییم، چون ابر و در بهاران / کز سنگ و ناله خیزد، روز وداع یاران
محقق ابرکوهی ادامه داد: جوش دور را به نوعی دیگر نیز انجام می‌دهند. دست‌ها را بر شانه‌ای همدیگر می‌گذارند و با سه ضربه، آرام بر سینه می‌زنند و ابتدا پای چپ را به جلو و پای راست را پشت پای چپ می‌گذارند و در حرکت بعدی برعکس و این نوحه را می‌خوانند:
ای واویلا صد واویلا (جواب هر بند) / قتل الحسینُ به کربلا / ذبح العطشان و به نینوا
زینب هر دم به فغان می‌گفت / در این معنی به زبان می‌سفت
من زینب بی‌کَس و در بِدَرم/ من بی‌یاورم و خون‌جگرم
من دختر سید بطحایم/ اکنون به خرابه شده جایم
علی‌اصغر را به که بسپارم/ لب او خشک است گل بی‌خارم
نَبُوَد شیری که دهم شیرش/ نه نم آبی که دهم سیرش
اکرمی تصریح کرد: در آخرین مرحله از جوشن دور نیز نوحه‌ای با مضمون دعا، خوانده می‌شد و عزاداران با نوع خاص سینی زنی خود یعنی یک ضربه‌ای به سینه و ضربه‌ای به زانو همراه با حرکت دوّار، آمین می‌گفتند.
پایان پیام/ف
منبع: فارس
کلیدواژه: جوش دور عزاداری محرم در ابرکوه میراث فرهنگی آثار ملی ناملموس استان یزد جوش دور یک ضربه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۸۸۵۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تشییع و خاکسپاری پدر شهید والامقام عباس چاه کبوتری در گرگان
مرحوم عباسعلی چاه کبوتری پدر شهید روز یکشنبه بر اثر بیماری و کهولت سن دار فانی را وداع گفت.
مراسم تشییع وی صبح امروز در گرگان تشییع و در گلزار شهداء در امامزاده عبدالله این شهر در خاک آرام گرفت.
مراسم بزرگداشت مرحوم چاه کبوتری هم امروز سه شنبه یازدهم اردیبهشت در مسجد جامع روستای رحمت آباد برگزار می شود.
شهید والامقام عباس چاه کبوتری در روز دوازدهم اسفند سال شصت و پنج در سن شانزده سالگی و در عملیات کربلای پنج به شهادت رسید.
باشگاه خبرنگاران جوان گلستان گرگان
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت